Kúluverpir

Sphaerobolus stellatus

öðru nafni Skotbelgur er smávaxinn belgsveppur sem vex á fúnum spýtum. Hann hefur fundizt á fáeinum stöðum á Íslandi, en er líklega ekki mjög algengur. Hann er hins vegar svo smávaxinn, að fáir munu taka eftir honum. Samt sem áður er þessi sveppur mjög athyglisverður og frækinn kúluvarpari, því hann getur varpað kúlu sinni á annan metra í loft upp, sem er mikil hæð fyrir svo smáan svepp. Hann er kúlulaga eins og aðrir belgsveppir, og myndar eina, stælta kúlu inni í belgnum. Kúlan situr í skálarlaga bæli sem fóðrað er innan með fjaðurmögnuðum vef sem þenst út eftir því sem hann vex, þar til hann rúmast illa lengur niðri í bælinu. Þegar þrýstingurinn verður of mikill gúlpast skálin skyndilega út og þeytir um leið kúlunni með gróunum í, upp í loftið. Hvítu belgirnir á myndinni sýna hvernig sveppurinn lítur út áður en kúlunni er skotið, en gulu, tenntu skálarnar sýna sveppinn eftir að kúlunni hefur verið skotið.

Kúluverpir á Unaósi við Héraðsflóa 26. ágúst 1988. Belgur sveppsins er ekki nema rúmur millimetri í þvermál. Smellið á myndina til að stækka hana.

Flóra Íslands - Sveppir

Kúluverpir

Sphaerobolus stellatus